Kunstenaar: Liza Wolters
Titel: Patient, Being
Techniek: Fotografie
Materiaal: Analoge fotografie geprint op barietpapier, textiel en textielbehang, ingelijst in esdoorn lijsten, verschillende formaten, 2025
Waar: Etage 1 ter hoogte van Oost 13, begane grond ter hoogte van Oost 03, Zuyderland Sittard/Geleen
Het speciaal voor Zuyderland gemaakte werk van beeldend kunstenaar Liza Wolters (Landgraaf, 1992) is een installatie van foto’s die ze in het najaar van 2024 heeft gemaakt in en rondom Zuyderland Sittard/Geleen. Op uitnodiging van de Stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland heeft Wolters meerdere dagen in deze periode, met verschillende analoge camera’s, fragmenten vastgelegd van mensen, objecten en de architectuur. Dit deed ze zowel binnen als buiten, en op publieke als niet-publieke plekken van dit ziekenhuis.
Met haar kenmerkende speelse oog voor detail en associatie, heeft ze de beelden met elkaar gecombineerd, waarbij ‘binnen’ en ‘buiten’ door elkaar heen lopen. Zo is de zwart-wit achtergrond bijvoorbeeld een foto van het licht dat door de bladeren van een boom schijnt, terwijl het evengoed kan lijken alsof je door een microscoop kijkt. Zowel de keuze van de foto’s als de manier van presenteren nodigt de toeschouwer uit om te zoeken, te ontdekken en stil te staan bij de plek van dit ziekenhuis.
De praktijk van Liza Wolters is als een fluïde archief dat voortdurend groeit, bestaande uit opgedane ervaringen en ontmoetingen, vondsten en materialen. Ze werkt met fotografie, video, installaties, tekst, geluid, publicaties en (gevonden) objecten. Wolters studeerde aan de AKV | St. Joost, Breda (Fine Art) en studeerde af in 2014. In 2025 doet ze een artist-in-residency bij NARS Foundation in Brooklyn, New York. Haar werk is opgenomen in talloze toonaangevende en private kunstcollecties en ze exposeert in binnen- en buitenland.
Kunstenaar: Jonas Loellmann
Titel: Inhaling the ocean’s breeze and nowhere becomes anywhere
Techniek: Fotografie
Materiaal: Foto’s
Waar: Verpleegafdeling tien Zuyderland Heerlen
Op deze afdeling zien we een kunstinstallatie gemaakt door de kunstenaar Jonas Loellmann. Kenmerkend voor zijn werk is de rust die zijn foto’s uitstralen. Ze wekken poëtische gevoelens – van verlangen, dromen, en vrijheid – en ze onthullen licht en harmonie. Om die reden zijn de medewerkers van deze afdeling in samenspraak met de kunstenaar tot deze selectie gekomen. Inhoudelijk nodigt Jonas Loellmann de kijker uit om deel te maken van zijn eigen diepe fascinatie en verlangen naar verbinding. Verbinding van de indrukwekkende natuur in dialoog met de mens en het menszijn. Trefzeker weet hij met zijn camera deze verbinding vast te leggen, waarna hij in zijn studio deze foto’s selecteert, combineert en onderzoekt. Jonas Loellmann kiest er bewust voor om analoog op film te fotograferen, omdat de chemische processen en het feit dat hij niet alles in de hand heeft van essentieel belang zijn voor hem. Dit proces van loslaten en het integreren van toevalligheden en imperfecties geeft hem de mogelijkheid om in zijn werk een diepere laag van gevoel te ontdekken. Een tijdloos gevoel is voor hem belangrijk en zijn werk moet open en vrij zijn voor iedereen om het op een eigen manier te mogen ervaren. Uiteindelijk ziet hij zijn werk als een medium dat ons uitnodigt en herinnert om in verbinding te gaan – met onszelf en de natuur.
Jonas Loellmann (1981) groeide op in het zuiden van Duitsland, op het platteland. Al op jonge leeftijd voelde hij een diepe noodzaak om de schoonheid van het moment te delen en fotografie werd voor hem een middel om dit te doen. Na zijn schooltijd besloot hij 6 maanden in Costa Rica te gaan wonen. Hier vervulde hij zijn droom om aan de oceaan te wonen en deze ervaring opende een deur om te reizen en de wereld te ontdekken. Logisch dat oceaanfoto’s dan ook steeds terugkeren in zijn oeuvre. In 2004 verhuisde hij naar Nederland waar hij zijn studie begon aan de Academie voor Schone Kunsten in Maastricht, die hij in 2008 afrondde. Na enkele jaren in het buitenland te hebben gewoond, waaronder in New York, Rio de Janeiro en Berlijn, verhuisde hij in 2011 terug naar Maastricht, waar hij zijn studio inrichtte en begon samen te werken met zijn broer – de kunstenaar Valentin Loellmann. Naast zijn beeldend kunstenaarschap is hij ook actief in de muziekscene. Onder ‘Jonas & the Imaginary band’ publiceert hij zijn eigen muziek en soundscapes die hij live inspeelt, bovendien is hij actief als DJ onder de naam Jonas.San.
Kunstenaar: Lizan Freijsen
Titel: Onorganicmatter
Techniek: tuf-techniek
Materiaal: wol
Waar: auditorium, locatie Sittard/Geleen
Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van dit gebouw ( 2019) gaf Stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland aan Lizan Freijsen (Rotterdam) de opdracht om het auditorium te voorzien van een kunstwerk.
Deze installatie bestaat uit carpetten waarvan de vormentaal is gebaseerd op de rijke diversiteit in schimmelgroei en celdelingen. Naast tapijten zijn er 2 kenmerkende vlekken als behang aangebracht. De wollen, handgetufte wandcarpetten hebben gaten en bevinden zich met name in de hoeken van het auditorium ter verbetering van de akoestiek.
Tijdens het handtuften worden wollen draden, in een u-vorm, met behulp van luchtdruk door een stramien geschoten. De poolhoogte wordt aangepast door het variëren van de naald, kleurverlopen ontstaan door mengingen van draden, terwijl de achterkant van het kleed wordt afgewerkt met latex en jute. Dit kunstwerk is gerealiseerd in nauwe samenwerking met Fabrica Tapetes Beiriz te Portugal.
Lizan Freijsen (Zwijndrecht, 1960) laat zich inspireren door vormen van verval in onze dagelijkse omgeving. Het zichtbaar maken en teruglezen van de tijd in cyclische processen, heeft haar fascinatie. Ze studeerde aan de Jan van Eyck academie, Maastricht (1989) en voltooide de Master Design Research aan de WDKA, Rotterdam (2017) met de publicatie ‘The Living Surface, an alternative biologybook on stains’.
Naast haar creatieve praktijk is Lizan Freijsen ruim 20 jaar als docent verbonden aan de Willem De Kooning Academie te Rotterdam.
Kunstenaar: Joseph Calls
Titel: Flow
Techniek: sculptuur
Materiaal: aluminium
Waar: centrale hal, locatie Sittard/Geleen
Als kind bezocht Joseph Cals (1949) geregeld het kasteel in Stein, zijn geboortedorp. Daar was een museum gevestigd met een uitgebreide etnografische collectie, bijeengebracht door missionarissen van over de hele wereld. Genoeg om de fantasie van een klein kind te prikkelen. Nog meer indruk maakten bezoekjes aan de opgravingen van prehistorische nederzettingen in deze streek. Archeologen schraapten minutieus laagjes aarde af waardoor geleidelijk de contouren zichtbaar werden van boerderijen door de verkleuringen in de aarde. Het was fascinerend en zette zijn fantasie aan het werk. “Hoe leefden mensen in deze streek zo’n 8.000 (!) jaar geleden”. Al deze indrukken gebruikt hij nu in zijn sculpturen en schilderijen.
Deze sculptuur is gebaseerd op een kleiner sculptuur die hij maakte in zijn atelier in Bergen Noord-Holland. Het is een open sculptuur die de ruimte geeft aan een denkbeeldige zeewind die erdoor heen speelt. Vandaar de naam ‘Flow’.
Kunstenaar: Joseph Calls
Titel: Cocon
Techniek: sculptuur
Materiaal: Brons (sculptuur), olieverf (schilderijen)
Waar: Stiltecentrum, locatie Sittard/Geleen
Als kind bezocht Joseph Cals (1949) geregeld het kasteel in Stein, zijn geboortedorp. Daar was een museum gevestigd met een uitgebreide etnografische collectie, bijeengebracht door missionarissen van over de hele wereld. Genoeg om de fantasie van een klein kind te prikkelen. Nog meer indruk maakten bezoekjes aan de opgravingen van prehistorische nederzettingen in deze streek. Archeologen schraapten minutieus laagjes aarde af waardoor geleidelijk de contouren zichtbaar werden van boerderijen door de verkleuringen in de aarde. Het was fascinerend en zette zijn fantasie aan het werk. “Hoe leefden mensen in deze streek zo’n 8.000 (!) jaar geleden”. Al deze indrukken gebruikt hij nu in zijn sculpturen en schilderijen.
Sculptuur
De sculptuur in de stilteruimte met als titel ‘Cocon’ in de stilteruimte is een meer gesloten sculptuur dan ‘Flow’ die in het atrium te zien is. ‘Cocon’ straalt meer geborgenheid uitstraalt. Ook dit beeld “drijft” als het ware op water. Echter in dit geval zeer zacht stromend. Water is voor een mens van levensbelang en speelt zowel in de mythologie van verschillende culturen, als ook in het Christendom een belangrijke rol.
Schilderijen
De schilderijen in dit stiltecentrum zijn geïnspireerd op de bovenstaande indrukken die Joseph Cals als klein kind opdeed heeft hij sindsdien, – vijftig jaar later – verwerkt in zijn schilderijen. Daar waar archeologen laagjes aarde wegschrapen, brengt hij geleidelijk laag over laag verf aan tot een beeld opdoemt.
Joseph Cals woont en werkt in Amsterdam maar de laatste jaren ook in Nederweert en Maaseik.
Hij studeerde aan de Koninklijke Academie in Den Haag, waar hij vervolgens lange tijd heeft gedoceerd. Ook gaf hij les aan de Rietveld Academie in Amsterdam, doceerde aan Parson’s Institute in New York, en gaf gastlessen aan architectuurstudenten aan TU Delft en Singapore University. Hij exposeert veelvuldig in Europa, USA en Azië.
Kunstenaar: Astrid Krogh
Titel: Flower of life
Techniek: lichtsculptuur
Materiaal: diverse materialen
Waar: Centrale Hal locatie Sittard/Geleen
“Flower of Life” is een oud geometrisch kunstobject en een symbool, geroemd om zijn perfecte vorm en harmonie. In het prachtige atrium van Zuyderland, locatie Sittard/Geleen is “Flower of Life” een gigantisch mobiel, dat langzaam beweegt rond zijn eigen as en een positieve wisselwerking heeft met de “genezende architectuur” van het gebouw. Welhaast zoals het veranderende licht in het object een meditatieve uitwerking kan hebben. Gedurende de dag verandert het licht in kleuren en in intensiteit, en in elke cirkel kan het licht individueel gecontroleerd worden, waardoor er andere patronen ontstaan in de “Flower of Life”.
De emotie die de ‘Flower of Life’ oproept, kan het best worden vergeleken met een wandeling door de natuur, omringd door veranderende kleuren, kleine veranderingen en een wijdse blik. Hopelijk zal de ‘Flower of Life’ een ontspannen en geruststellende sfeer creëren voor patiënten, bezoekers en personeel, gedurende de dag en de nacht. De “Flower of Life” wordt ook binnen vele verschillende culturen gezien als een heilig symbool dat, net als de draden in het kunstwerk, mensenlevens kan verbinden.
Het is samengesteld uit meerdere gelijkmatige verdeelde, elkaar overlappende, cirkels die een bloemachtig patroon vormen met zesvoudige symmetrie van een zeshoek. Het centrum van elke cirkel ligt op de omtrek van zes omliggende cirkels van dezelfde diameter. De “Flower of Life” heeft een diameter van 5 meter en weegt circa 200 kg.
Kunstenaar: Daan Botlek
Titel: Haemodynamics
Techniek: schilderen
Materiaal: muurverf op gegronde muur
Waar: wachtgebied poli Cardiologie, locatie Heerlen
De poli Cardiologie schonk Zuyderland een wandschildering in hun wachtgebied. Hiervoor zocht cardioloog Hoorntje sponsoren en werkte hij samen met de stichting Streetart Heerlen. De opdracht ging naar Daan Botlek die een muurschildering maakte waarin de vaatstructuur van het menselijk lichaam is verwerkt. Deze vaatstructuur wordt ‘behandeld’ door de witte mannetjes, die symbool staan voor de cardiologen en hun verpleegkundigen. Tevens is deze wandschildering een ode aan de stad Heerlen, die bekend staat om zijn velen muurschilderingen. Heerlen is een stad in opkomst, waar hard gewerkt wordt, zoals ook op de poli cardiologie.
Kunstenaar: Diana Ramaekers (Kerkrade, 1970)
Titel: Musing Meadow
Techniek: Lichtkunstwerk
Materiaal: Acrylaatplaten met fullcolour print, rvs-lijst, RGB-ledlicht en dmx-besturing
Waar: Wachtgebied spoedeisende hulp
Voor de nieuwe Spoedeisende Hulp kreeg Diana Ramaekers de opdracht voor het maken van een wandsculptuur die een link heeft met de Euregio. Het kunstwerk werd geschonken door de Stichting Vrienden van Atrium. Diana Ramaekers maakte een lichtkunstwerk, geïnspireerd op de historie van het ziekenhuis die begint in 1892 als pater Aloysius de Kneipp-kuur in het St. Jozef Gesticht introduceert en in Heerlen een ‘bade kurort’ sticht. De patiënten werden met water en kruiden genezen, maar bovenal werkte de sociale ontmoeting positief op het helingsproces.
Deze gedachte bracht Diana Ramaekers ertoe om speciaal voor de patiënten op de spoedeisende hulp een muurvullend lichtlandschap te creëren; een weids panorama waarin de elementen water en natuur samensmelten tot een abstract heuvellandschap. De subtiele veranderingen van de kleuren en het licht in dit grote tableau zorgen ervoor dat de blik kan dwalen, dat er verstrooiing en verwondering ontstaat. Ramaekers wil met Musing Meadow een mentale ruimte scheppen; een plek waar je even los kunt laten en vergeten.
Kunstenaar: Claudy Jongstra
Titel: Healing Forces
Techniek: vilt op paneel
Materiaal: diverse natuurlijke wolsoorten
Waar: gang MDL, locatie Heerlen
Voor het nieuwe gedeelte van Zuyderland, locatie Heerlen gaf de Stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland een opdracht aan Claudy Jongstra. Er waren twee aandachtspunten: het moest iets met zorg te maken hebben en de patiënten mochten het kunstwerken aanraken, zonder dat het kunstwerk beschadigd werd.
Claudy Jongstra maakte voor deze opdracht een textiel kunstwerk, met Saturnus, de zon, Venus, Jupiter, Mercurius, Mars en de maan als uitgangspunt. De kunstenaar verbond belangrijke levenservaringen aan het wandkleed, zoals geboorte, balans, confrontatie, chaos, verbinding, isolatie en verlangen. Deze ‘life events’ heeft Claudy Jongstra omgezet in beweging. Daarna is ze gaan experimenteren met het verven van de natuurlijke wol en zijdes met medicinale en geneeskrachtige planten. In het wandwerk zijn dus de kleuren te zien van onder andere calendula, kamille, de uienschil, valeriaan, indigo, munt en st. janskruid. Zo zijn er verschillende gelaagdheden in het werk toegepast.
Met haar kunstwerk hoopt Claudy Jongstra zachtheid te brengen en daarmee de zintuigen te ‘raken’. Zij hoopt de patiënten en bezoekers een venster te bieden op de onzichtbare werkelijkheid achter de waarneembare wereld.
Kunstenaar: Nieke Lemmens
Titel: Zonder titel
Techniek: schilderen, installatiekunstwerk
Materiaal: Platen (beschilderd) metaal, waaruit letters en afbeeldingen zijn gelaserd.
Voor het Moeder-Kindcentrum kreeg Nieke Lemmens de opdracht voor het maken van een installatie verspreid over meerdere wanden. De ontstaande installatie in twee gangen van het geboortecentrum komen heel toepasselijk allemaal voort uit twee moederkunstwerken. Deze bestaan uit platen (beschilderd) metaal, waaruit letters en afbeeldingen zijn gelaserd. Het resultaat doet denken aan een kinderpuzzel. De twee gangen waarop beide ‘moederkunstwerken’ zijn geplaatst, zijn voorzien van een contrasterende kleur die licht, ruimte en sfeer schept en die tevens dient als oriëntatie voor de bezoeker. Beide werken drukken het ontstaan en doorgeven van nieuw leven uit, waarbij op subtiele wijze ook aandacht wordt besteed aan de levenscyclus van de mens.
Kunstenaar: Theo Lenartz
Titel: Zonder titel
Techniek: glas beschilderen
Materiaal: glas
Waar: roltrappen, locatie Heerlen
De allereerste opdracht voor de Stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland werd gegeven aan de Heerlense kunstenaar Theo Lenartz. De opdracht luidde om een kunstwerk te maken voor aan de wand bij de roltrappen, dat iets te maken had met het ‘Mens Zijn’. Theo Lenartz, die al vele kunstwerken in de openbare ruimte heeft gemaakt, maakte voor deze plek een installatie van zes glasobjecten met daarin de vaatstructuren van het menselijk lichaam op een abstracte manier verwerkt.
Kunstenaar: Cris Keulen
Titel: Zonder titel
Techniek: fotopapier geplakt op de wand
Materiaal: fotografie
Waar: moeder-kindcentrum, locatie Heerlen
Voor het Moeder-kindcentrum moest er naast het werk van Nieke Lemmens nog een kunstwerk komen. De stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland gaf deze opdracht aan de fotograaf Cris Keulen, die samen met enkele medewerkers van de afdeling een plan uitwerkte. Het resultaat was een reeks foto’s waarin Keulen op zoek ging naar beelden die de sfeer van onbevangenheid in zich dragen. De beelden moesten voor hem de eenvoud en de schoonheid van het alledaagse als vanzelfsprekend in zich hebben. Schijnbaar onopvallende gebeurtenissen dienden centraal te staan. Foto’s die plaats en ruimte doen vergeten. Universeel zijn.
Daarnaast wilde hij dat de beelden gevoelens ondersteunen, vragen oproepen, uitdagen en aanzetten tot reflectie. Als enkele foto of in combinatie met anderen. Zo bieden ze troost, verlengen ze de onbevangen blik, ontlokken ze een lach, bevestigen ze de toestand van het moment. Elke foto bevat één of meer van deze aspecten.
Kunstenaar: Suzanne Drummen
Titel: Zonder titel
Techniek: installatiekunstwerk
Materiaal:fotografie op dibont en nep-edelstenen
Waar: etage 8, locatie Heerlen
Verpleegafdeling acht van Zuyderland Heerlen wilde voor hun afdeling een groot kunstwerk. De afdeling kreeg van ons de opdracht een team te vormen dat moest onderzoeken wat de functie van de kunst op hun afdeling moest zijn. Zij kwamen met de kleur rood van een smaragd, die zij verbonden aan liefde, tederheid en hoop. De stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland gaf de opdracht aan Suzanne Drummen, die een vertaalslag kon maken met haar kunst naar de kleur rood. Het werd een pallet van nepedelstenen, gecombineerd met foto’s van jonge kinderen die spelen met deze stenen. Het resultaat is een vrolijk uitziende afdeling met stenen geplakt op de muur die bij iedere lichtinval steeds andere schaduwen op de vloer en gang tevoorschijn toveren.
Kunstenaar: Os Gemeos
Titel: Zonder titel
Techniek: muurschildering
Materiaal: acrylverf op muur
Waar: parkeergarage, locatie Heerlen
Stichting Beheer Kunstcollectie Zuyderland wilde voor in de parkeergarage een kunstwerk dat de ruimte aantrekkelijk zou maken, zonder dat het kunstwerk er decoratief uit zou gaan zien. Met dank aan Stijn Huijts ontmoette ze het kunstenaarsduo Os Gemeos, dat vervolgens de opdracht kreeg. Dit graffitiduo begon in 1987 een gezamenlijke carrière. Hiermee groeiden zij langzaam uit tot de meest invloedrijke artiesten op deze grotendeels ondergrondse scene. Ze ontwikkelden een geheel eigen stijl. Deze typische graffitistijl is zowel beïnvloed door traditionele hiphopcultuur uit de Verenigde Staten als door de Braziliaanse pixação beweging.
Het is een fantasiewereld met allerlei figuren die voortkomen uit de vele invloeden uit de Noord- en Zuid Amerikaanse cultuur; figuren die inmiddels over de hele wereld verspreid zijn. Een keur aan (openbare) gebouwen heeft het werk van dit duo op de muren en vrijwel elke grote stad is tegenwoordig uitgedost met één van hun werken. Het feit dat voorstellingen kleurrijk en vriendelijk ogen, zal hierin zeker een rol spelen. Mede door de visueel toegankelijke kunst zijn zij interessant voor de toeschouwer die zonder veel kunstkennis deze werken in zijn eigen stad kan ontdekken.
